DİKKAT: KEMERLERİ BAĞLAYIN!
Maalesef dünyada her yıl pek çok çocuk önlenebilir kaza ve zehirlenme gibi nedenlerle zarar görebiliyor ve kaybedilebiliyor. Asıl üzücü olan bu durumların dikkat edildiğinde önlenebilir olması. Bu nedenle ev kazaları, düşme, yanık, zehirlenme ve boğulma gibi risklerin var olduğunu bilirsek, dikkat edersek ve bilinçli olursak istenmeyen durumların olmasını büyük oranda azaltmamız mümkün olabilir.
Bebek doğum sonrası hastaneden eve ilk gidişinden başlayarak otomobilde mutlaka araba koltuğunda bulunmalı ve kemerleri bağlı olmalı. Araba hareket halindeyken ağlıyorsa bile kesinlikle kucağa almayın, emzirmeye çalışmayın. İsterseniz mola verip emzirme ve sakinleştirme deneyebilirsiniz. Araba koltuğunu hiçbir şekilde ön koltuğa koymayın. Araç kazalarındaki yaralanmalar çok ciddi, hayati risk oluşturacak travmalar oluşturabilir, bu nedenle bebeğin araba koltuğuna konulması ve kemerlerinin bağlı olması çok önemlidir. Bir kaza anında bebek kucağınızda ise tutmanız mümkün değildir. Araba koltuğunu ilk aylarda bebeği taşımak için kullandığınızda da kemerlerinin bağlı olmasına dikkat edin. Yanlışlıkla veya kazayla koltuğu elinizden düşürseniz bile kemerler bağlıysa bebek düşmeyecektir. Araba koltuğu bebeğiniz için oldukça rahat bir yerdir, içinde uzun süreler kalabilir, kalçasına, beline, omurgasına bir zarar vermez. İçine kemerlerini bağlamayı engelleyecek ek bir yükseltici konulmasına gerek yoktur.
Bebek ile kendi yatağınızda birlikte uyumayın. Uyku sırasında yanlışlıkla bebeğimize zarar verebiliriz. Yastıklar, yorganlar bebeğin nefes almasını engelleyebilir. İlk aylarda bebeğin yatağı annenin yatağının hemen yanına yerleştirilebilir. Bebek yatağı içine gömülmeyecek kadar kısmen sert olmalıdır. Yatak içinde yastık, herhangi bir oyuncak, ip, kordon gibi malzemeler bulundurmayın. Yatakta sadece tercihen ipsiz veya ipleri gizlenmiş kenar koruyucular ve açılmayacak şekilde sıkıştırılmış çarşaftan başka hiçbir şey olmamalıdır.
Bebeğinizi koruyucusuz yüksek yerlerde bırakmayın. İlk aylardan itibaren bebekler yüksekten düşebilirler. Dönemez diye düşünmeyin, ilk aylarda bile refleks olarak dönebilir, kendini kaydırabilir ve kendini pat diye yerde bulabilir. Kafasını yere çarpabilir, tehlikeli kafa travmaları, beyin kanamaları oluşabilir. Bu nedenle eğer bebeğinizi bırakacaksanız mutlaka kendi karyolası gibi koruyuculu bir yerde bırakın. Ayrıca bebekler büyüdükçe yüksekten düşme riski de artar. Dönmeye başladıkça, oturmaya yürümeye başladıkça daha da dikkatli olmak gerekiyor. Bebekleri düşen annelerin çoğu “bir anlığına dönüp bir şey alacaktım, arkamı dönmemle düşmesi bir oldu, ne çabuk düştü” derler. Bu nedenle yüksek bir yerde bir saniyeliğine bile bırakmayın, eğer bir şey alacaksanız ya bebeğinizle birlikte alın, ya da düşemeyeceği güvenli yerine bırakın. Eğer yüksek bir yerde oturuyor veya ayakta duruyorsa mutlaka elinden tutun, telefon gibi sizi meşgul edecek, dikkatinizi dağıtacak herhangi bir şeyle ilgilenmeyin. En iyisi siz masa gibi yüksek bir yerde tek başına oturmasına, ayağa kalkmasına hiç izin vermeyin. Bebekleri havaya atmak-tutmak gibi tehlikeli girişimler de yapmayın.
Mama sandalyesi de evde kaza riski oluşturabilecek eşyalardan biridir. Bebeğiniz 6. Aydan sonra ek besinlere başladığında mutlaka mama sandalyesinde oturtularak besinler denenmeli. Ancak mama sandalyesinin kemerleri mutlaka bağlanmış olmalı. Aksi takdirde aşağıya düşebilir ve kafasını sert zemine çarpabilir ve tehlikeli kafa travmaları oluşabilir. Bebeğiniz ayağa kalkmaya başladığında da kesinlikle mama sandalyesi içinde ayağa kalkmasına izin vermeyin.
Yürüteç kullanmayın. Amerika’da Tüketici Ürün Güvenliği Komisyonu tarafından hazırlanan raporda, yürüteçlerin çok fazla sayıda yaralanmaya yol açtığından kullanılmaması önerilmiştir. Aileler tarafından iyi bir durum gibi algılansa da, bebeklerin kendi gelişimsel seviyelerinden daha fazla hareketli olmasına zemin hazırlamakta ve düşme, çarpma ve kafa travması gibi kaza ve yaralanma riskinin artmasına neden olmaktadır. Bununla birlikte zannedildiği gibi yürüteç kullanımının bebeğin motor gelişimine herhangi bir pozitif katkısı da yoktur. Aksine parmak ucuna basma gibi bir takım ayak basma sorunlarını artırabilir.
Ev içinde çekmeceler, dolap ve oda kapılarına parmaklar sıkışabilir. Kapanmayı önleyen güvelik malzemeleri kullanın. Merdivenlerden düşebilir, güvenlik çitleri kullanın. Kapı anahtarlarını kapı üzerinde bırakmayın. İçinde kırılacak, zarar verebilecek eşyalar olan çekmece ve dolapları da güvenlik kilitleri kullanarak açılmasını engelleyin.
Ev içinde her zaman bir yanık oluşma riski var. Bu riski her zaman düşünün ve oluşmasına izin vermemek için çok dikkatli olun. Bebeğiniz kucağınızda iken çay, kahve gibi sıcak içecekler elinizde bulundurmayın, tahmin edemediğiniz hazırlıksız bir anda elinize çarpabilir, kolunuzu çekebilir, sonuçta sıcak içecek bebeğinizin üzerine dökülebilir. Bebeğinizin yanında ütü yapmayın. Başka bir odada ve kapı kilitli olacak şekilde ütü yapmalısınız. Bebekler büyüdükçe, ayaklandıkça tehlike gittikçe artacaktır. Ocakta yemek pişerken çocuğun mutfağa girmesine izin vermeyin, girerse çok dikkatli olun, sıcak tencereleri üzerine düşecek şekilde çekebilir.
Zehirlenmelerden korumak için ilaçlar ve ev temizlik malzemeleri çocukların göremeyeceği ve ulaşamayacağı yerlerde, üst raflarda tutulmalıdır. Bu ürünler kendi orijinal ambalajlarında tutulmalı, su şişesi veya meyve suyu şişesi gibi başka şişelerde saklanmamalıdırlar. Evde temizlik yapıldığı günlerde, özellikle çalışan kişiler varsa çocuğunuza daha çok dikkat edin. İlaçlarınızı çocuğunuzun ulaşabileceği yerlerde bırakmayın. Hiçbir zaman ilaçlarınızı içerken şeker yiyorum gibi ifadeler kullanmayın, en iyisi çocuğun yanında hiç ilaç içmeyin. Büyükanne büyükbaba gibi akraba ziyaretleri sırasında da evdeki ilaçlara çok dikkat edin.
Evde hiç tahmin edemediğiniz şekilde boğulma riski de var. Küvetlerde ve su dolu kovalarda maalesef boğulma tehlikesi yaşayan çocuklar olmaktadır. Bebekler ve küçük çocukları hiçbir zaman banyoda kısa süreliğine bile tek başına bırakmayın, 6 cm gibi çok az bir su birikintisi bile boğulma riskine neden olabilir. Eğer banyodan çıkmanız gerekiyorsa bir havluya sarıp birlikte çıkın. Ev içinde küvet ve kovalarda su bekletmeyin. Eğer evinizde veya yakınınızda veya tatillerde yüzme havuzu veya süs havuzu varsa, mutlaka etrafının uygun bir şekilde çitle çevrili ve kapı ile kontrole alınmış olduğundan emin olun.
